Ἀποχαιρετιστήριο ἀπὸ τοὺς «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλήμ»

 

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ στὸν Γρηγόρη Μπελιβανάκη
Ἀπὸ τοὺς «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλήμ»

Οἱ «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλὴμ» ἀποχαιρετοῦν σήμερα τὸν Γρηγόρη Μπελιβανάκη. Ἦταν μιὰ ἀγαπημένη ἔκφραση τοῦ κ. Γρηγόρη, ποὺ δήλωνε τὸν στενὸ (καὶ δυστυχῶς μικρὸ) κύκλο τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων ποὺ ἀσχολοῦνταν στὴ Μῆλο μὲ τὰ Γράμματα καὶ τὴν (ἱστορικὴ) Ἔρευνα. Τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων πού, ὅπως αὐτός, εἶχαν τὸ «μικρόβιο» μέσα τους καὶ περνοῦσαν ἀτελείωτες ὧρες σκυμμένοι πάνω ἀπὸ ἐφημερίδες καὶ βιβλία, γράφοντας συνεχῶς. Ὁ Γρηγόρης Μπελιβανάκης δὲν εἶχε σπουδάσει οὔτε ἱστορικός, οὔτε αρχαιολόγος. Γνώριζε ὅμως τὰ ἱστορικὰ καὶ πολιτιστικὰ πράγματα τῆς Μήλου σὲ βάθος καὶ περισσότερο ἀπὸ τὸν ὁποιονδήποτε ἄλλον. Καὶ καθὼς οἱ ἐννέα δεκαετίες τῆς ἠλικίας του τὸν εἶχαν προικίσει μὲ ἀρκετὴ σοφία, ἀποτελοῦσε τὴ ζῶσα ἐπιβεβαίωση τὴς λαϊκῆς παροιμίας «ὅποιος δὲν ἔχει γέρο, νʼ ἀγοράσει»! Αὐτὴ ἡ σοφία συνοδευόταν ἀπὸ ἕνα ἰδιότυπο χιοῦμορ ποὺ ἔφτανε κάποτε στὰ ὄρια τοῦ αὐτοσαρκασμοῦ, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ μιὰ ἀπίστευτη εὐγένεια.

Τὶς ἰδιότητες αὐτές, τὶς γνώσεις, τὴ σοφία, τὸ χιοῦμορ καὶ τὴν εὐγένεια, εἶχαν ἀγαπήσει ὅσοι τὸν πλαισίωναν καὶ ἀτύπως συγκροτοῦσαν, τὰ τελευταῖα χρόνια, τοὺς «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλήμ». Καὶ μπορεῖ, βέβαια, ὅλοι ἐμεῖς, μαζὶ μὲ τὸν Γρηγόρη Μπελιβανάκη, νὰ ἤμαστε ἀπλᾶ «παροικοῦντες» καὶ οὐδέποτε «κατοικήσαντες», «πληβείοι» τῆς ἱστορικῆς ἔρευνας καὶ τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων καὶ οὐδέποτε «πατρίκιοι», θεωρούμενοι μᾶλλον ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους ὡς κάπως «ἐξωτικοί», ἂν ὄχι ἐκτὸς τόπου καὶ χρόνου, θυσιάζοντας ἀτελείωτες ὧρες στὴ μελέτη καὶ στὸ γράψιμο, ὅμως προσπαθήσαμε νὰ κρατήσουμε ἀναμμένη, ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια, τὴ φλόγα τῆς ἔρευνας. Γράφοντας οἱ ἴδιοι ἀλλὰ καὶ ἐπικουρῶντας τὸν κύριο Μπελιβανάκη στὰ δικά του γραψίματα, ἢ ἐργαζόμενοι γιὰ λογαριασμὸ τῶν ἱδρυμάτων καὶ τῶν σωματείων ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε συστήσει, οἱ «Παροικοῦντες» ἔχουμε τὴν αἴσθηση ὅτι προσφέραμε στὴν κοινωνία τῆς Μήλου. Τὸ Ἐκκλησιαστικὸ Μουσεῖο στὸν Ἀδάμαντα, τὸ Πολεμικὸ Μουσεῖο στοῦ «Φλάρη», ἡ ἐπετηρίδα «Μηλιακά», εἶναι λίγα ἀπὸ ὅσα δημιουργήθηκαν μὲ τὴ φροντίδα τοῦ Γρηγόρη Μπελιβανάκη ‒πνευματικά του παιδιά‒ καὶ ἐξακολουθοῦν νὰ ὑπάρχουν γιὰ τὸ καλὸ τῆς κοινωνίας τῆς Μήλου.

Ὁ Γρηγόρης Μπελιβανάκης ἔκρινε πρόσωπα καὶ πράγματα τῆς Μήλου μὲ τὸν δικό του τρόπο, καὶ πολλοὶ τὸν παρεξήγησαν γιʼ αὐτό. Οἱ «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλήμ» δὲν πιστεύουν ἀκριβῶς ὅτι «ὁ ἀποθανὼν δεδικαίωται» - πιστεύουν μᾶλλον ὅτι «δεδικαίωται» ἐπειδὴ ὑπῆρξε, πέραν πάσης ἀμφισβητήσεως, ἡ κορυφαῖα πνευματικὴ μορφὴ τῆς Μήλου.

Καὶ γιʼ αυτὸ θὰ ἔχει πάντα μιὰ πολὺ ἰδιαίτερη θέση στὴν καρδιά μας.

Γιὰ τοὺς «Παροικοῦντες τὴν Ἰερουσαλήμ»,

καὶ ἐκ μέρους
τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Μουσείου Μήλου,
τοῦ Πολεμικοῦ Μουσείου Μήλου,
τῆς «Ἀδελφότητας Μηλίων», ποὺ ἐκδίδει τὰ «Μηλιακά»,

Παῦλος Σ. Κοτρωνάκης

Μῆλος, 19 Δεκεμβρίου 2020